18 Prill 2024

Pamundësohet realizimi i pensioneve të ndërprera arbitrarisht nga Serbia

Prishtinë, 1 nëntor - Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) reagon ndaj papërgjegjësisë dhe neglizhencës së institucioneve të Republikës së Kosovës, drejtë përmbushjes së obligimeve shtetërore në ndërmarrjen e masave lidhur me Aktgjykimin e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (GJEDNJ) në rastin Grudić kundër Serbisë.

Si rezultat i mungesës së vullnetit politik dhe neglizhencës në ofrimin e mbështetjes shtetërore në realizimin e të drejtës pensionale të qytetarëve të Republikës së Kosovës nga Sigurimi Pensional dhe Invalidor i Serbisë (SPDIF), me dhjetëra mijëra qytetarë të Kosovës, në mënyrë arbirtrare sot janë të privuar në realizimin e së drejtës për të përfituar pensionet e tyre për të cilat kishin kontribuar me vite dhe dekada të tëra.

Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut në rastin Grudić kundër Serbisë kishte konstatuar se ka shkelje të së drejtës pronësore të pensionistëve, në kuptim të Nenit 1 të Protokollit 1 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe në bazë të praktikës së GJEDNJ sipas të cilës edhe pensionet paraqesin pronësi.

Aktgjykimi i GJEDNJ-së në rastin Grudić kundër Serbisë, i vitit 2012, kishte obliguar Serbinë t’i kompensojë në mënyrë të njëjtë, sipas aktgjykimit të lartpërmendur, pensionet kontribut-paguese, pensionet invalidore të punës dhe pensionet familjare, për qytetarët e Kosovës, të cilët kanë kontribuar në fondin pensional deri në vitin 1999, kur edhe janë ndërprerë nga Serbia në mënyrë arbitrare.

Lidhur me këtë, Komiteti i Ministrave të Këshillit të Evropës përmes mekanizmave të saj kishte vënë në zbatimin mbikqyrjen e zbatimit të Aktgjykimit të GJEDNJ-së lidhur me përmbushjen e obligimeve nga ana e Serbisë dhe të realizimit të të drejtave të pensionistëve nga Kosova.  

Përderisa, Serbia përmes institucioneve të saj kishte dërguar nëntë (9) opinione tek Komiteti i Ministrave lidhur me përpjekjet dhe veprimet e ndërmarra në zbatimin e Aktgjykimit të GJEDNJ, Kosova nuk kishte ndërmarr asnjë iniciativë dhe nuk kishte dërguar as edhe një (1) opinion tek Komiteti i Ministrave. Si rezultat i neglizhencës dhe papërgjegjshmërisë së Kosovës, Serbia në vazhdimësi ka ofruar arsyetime për t’i ikur zbatimit këtij Aktgjykimi përkundër detyrimit për respektimin e Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

Duke parë mungesën e reagimit institucional, i vetmi institucion në Kosovë që kishte bërë përpjekje të vazhdueshme lidhur me sensibilizimin e kësaj çështje ishte Avokati i Popullit, i cili edhe publikisht kishte kërkuar nga institucionet përgjegjëse që të përmbushin obligimet e tyre shtetërore dhe ligjore ndaj qytetarëve të Republikës së Kosovës, e që fatkeqësisht kanë hasur në vesh të shurdhër.

Dhe në fund, Institucioni i Avokatit të Popullit, duke marrë parasysh që institucionet e Republikës së Kosovës, nuk e kanë ngritur këtë çështje në instancat, përmes të cilave do të kërkohej zbatimi i Aktgjykimit të GJEDNJ-së dhe, së këndejmi, për gjitha rastet tjera të kësaj natyre, i njëjti kishte dërguar një opinion, duke u bazuar në Rregulloren e Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës, që ka të bëjë me mbikëqyrjen e ekzekutimit të Aktgjykimeve, si dhe duke propozuar masa konkrete në përmbushjen e obligimeve nga Serbia.

Në kundërshtim me rekomandimet e Avokatit të Popullit dhe kërkesës së vazhdueshme që shteti përmes mekanizmave të saj të kërkojë mbrojtjen e interesave të qytetarëve të Kosovës, dhe në kundërshtim me vet kërkesat e Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës, që kishte kërkuar nga Serbia përmbushjen dhe zbatimin e GJEDNJ, Qeveritë e kaluar, kishin kërkuar që tema e mbyllur përmes Aktgjykimit të GJEDNJ-së të vihej në listën e temave që duhet të diskutohet në Bruksel në mes të delegacioneve të Serbisë dhe Kosovës. Për më tepër, një qasje të tillë Kosova e kishte potencuar dhe proklamuar edhe në raportimet e rregullta para Këshillit të Sigurimit të OKB-së në Nju York.

Kalendari

Ngjarjet e datës 8 gusht 2023

 - Partia Demokratike e Kosovës, mban konferencë për media. (Selia Qendrore e PDK-së, ora 11:00)

 

 - Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizon shfaqjen e filmave “I Pabesi” dhe “Heshtja Vret”. (Kino “Armata”, ora 20:00)