28 Mars 2024

Racionaliteti i konsideruar në mënyrë abstrakte

Shkruar nga Ali Hertica 

Shteti është racionalja në vetvete dhe për vete.Ky është unitet thelbësor ësht një qëllim absulut dhe ky qëllim është final ku ka të drejtë sovrane përballë individve, detyra më  e lartë e të cilëve është të jenë pjestarë të shtetit.

Nëse e barazojmë shtetin  me shoqërinë civile dhe në qoftë se e destinojmë shtetin për sigurinë dhe mbrojtjen e pronës dhe të lirisë personale,interesi i individëve është qëllimi suprem nën dritën e të cilit ata janë grumbulluar,kështu del se është fakultative të jesh pjesëtar i një shteti demokratik siq është Kosova.

Por lidhja e tij me individin është tjetër gjë,nëse ai është shpirti  objektiv atëher vetë  individi ka objektivitetin e vërtetësisë dhe moralit veçse në qoftë se është një pjesëtar i tijë.

Shoqërizimi  është përmbajtja e vërtetë dhe qëllimi i vërtetë.Distinacioni i individëve  është të bëjnë një jetë kolektive,knaqësia veprimtaria dhe mënyrat e sjelljes së tyre,kanë një veprim rthelbësor dhe të përgjithshëm si pikënisje dhe si rezultat.

Racionaliteti i konsideruar në mënyrë abstrakte qëndron thelbësisht në unitetin  intim e shoqëris në  pergjithësi të individuales dhe këtu konkretisht përsa i takon përmbajtjes në unitetin e lirisë objektive d.m.th të vullnetit që kërkon qëllimet  e veta të veçanta,për sa i përket formës është një sjellje që përcaktohet në bazë të ligjeve dhe parimeve të të menduarit  pra të përgjithshme.

Kjo ide është qenia universale dhe e demosdoshme në vetveten dhe për vet shpirtin shoqëror.

Të urdhërosh dikë që të provojë të jetë i lumtur është absurde sepse  nuk do të dinim të urdhëronim dikë për diçka që ai dëshiron tashmë në mënyrë të domosdoshme.

Ne vetëm do të mund t’i japim apo më mirë t’tregoim rrugën për të qenë i lumtur,sespe ai s’mund të ketë gjithçka që ai  dëshiron.

Por të urdhërosh moralitetin në emeër të deryrës është krejtësisht e arsyshme,sepse së pari ansënjëri nuk bindet në mënyrë të vullnetshem ndaj urdhërit moral, nëse ky i fundit është në kontrakditë me prirjet e tij, veç kësajë përsa iu takon mënyrave nëpermjet të cilave mund t’i bindemi ligjit moral  s’është vendi  t’i mësojmë përdersa në këtë gjithkush mund të bëjë çfarë të dojë.

Kalendari

Ngjarjet e datës 8 gusht 2023

 - Partia Demokratike e Kosovës, mban konferencë për media. (Selia Qendrore e PDK-së, ora 11:00)

 

 - Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizon shfaqjen e filmave “I Pabesi” dhe “Heshtja Vret”. (Kino “Armata”, ora 20:00)