29 Mars 2024

UN Women bën thirrje për përshpejtimin e të drejtave te grave

Prishtinë, 15 shtator -Njëzet e pesë vite më parë, Konferenca e Katërt Botërore për Gratë në Pekin vendosi një epokë të re për të drejtat e grave. Si rezultat i mbledhjes dy javore me më shumë se 30,000 aktivistë, përfaqësues nga 189 kombe, të cilët miratuan unanimisht Deklaratën dhe Platformën e Veprimit të Pekinit.

Ky plan historik artikuloi një vizion të të drejtave të barabarta, lirive dhe mundësive për gratë kudo - pavarësisht nga rrethanat – e cila vazhdon të formësojë barazinë gjinore dhe lëvizjet e grave në të gjithë botën.

Një çerek shekulli më pas, Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, Antonio Guterres, bën thirrje për veprim urgjent: “Me kombet anembanë botës duke kërkuar zgjidhje për sfidat komplekse të epokës sonë, dhe mënyra për të rindërtuar shoqëri më të barabarta, gjithëpërfshirëse dhe më të qëndrueshme, duke përshpejtuar zbatimin e të drejtave të grave - Platforma e Pekinit për Veprim."

"Ky vizion është realizuar vetëm pjesërisht. Ne ende jetojmë në një botë të dominuar nga meshkujt me një kulturë të dominuar nga burrat, dhe kjo thjesht duhet të ndryshojë ”.

Platforma e Pekinit për Veprim, e parasheh një botë ku çdo grua dhe vajzë mund të ushtrojë liritë dhe zgjedhjet e saj, dhe të realizojë të drejtat e saj, si dhe të jetojnë pa dhunë, të shkojnë në shkollë, të marrin pjesë në vendime dhe të fitojnë pagë të barabartë për punën me vlerë të barabartë.

Si një kornizë përcaktuese për ndryshimin, Platforma për Veprim bëri angazhime gjithëpërfshirëse në 12 fusha kritike.

Njëzet e pesë vjet më vonë, asnjë vend nuk i ka përmbushur plotësisht zotimet e Platformës së Pekinit për Veprim, dhe as nuk janë afër.

Një raport i mbledhjes së se UN Women botuar në fillim të këtij viti tregoi se progresi drejt barazisë gjinore po lëkundet dhe arritjet e fituara me vështirësi po kthehen pas. Gratë aktualisht mbajnë vetëm 1/4 e vendeve në tryezat e pushtetit nëpër borde. Burrat ende përbëjnë 75% të parlamentarëve, mbajnë 73% të pozicioneve menaxheriale, janë 70% e negociuesve.

Përvjetori është një thirrje zgjimi dhe vjen në një kohë kur ndikimi i zbrastirave të barazisë gjinore është i pamohueshëm.

Hulumtimet tregojnë se pandemia COVID-19, po përkeqëson pabarazitë e mëparshme dhe kërcënon të ndalojë ose te kthejë mbrapa të arriturat përgjatë dekadave të përpjekjeve kolektive - me të dhëna të reja të sapo publikuara që zbulojnë se pandemia do të shtyjë 47 milion gra dhe vajza nën kufirin e varfërisë.

Ne jemi gjithashtu dëshmitarë të raportimeve të rritura mbi dhunën ndaj grave në të gjithë botën për shkak të izolimit, si dhe gratë të cilat humbin të ardhurat e jetesës më shpejt sepse janë më të ekspozuara ndaj sektorëve të goditur rëndë nga ekonomia.

Ndonëse mbetet shumë punë deri në përmbushjen e premtimeve të Platformës së Pekinit për Veprim, ajo vazhdon të jetë një kornizë globale dhe një burim i fuqishëm i mobilizimit, aktivizmit të shoqërisë civile, udhëzimit dhe frymëzimit edhe 25 vjet më vonë.

Ishte në Konferencën e Katërt Botërore për Gratë, konkretisht në Konferencen e Grave dhe Sigurisë Shëndetësore, ku Hillary Clinton tha frazën, "Të drejtat e grave janë të drejta të njeriut dhe të drejtat e njeriut janë të drejta të grave".

Në një artikull të fundit në “The Atlantic”, ajo kujtoi pjesëmarrjen e saj në Konferencë si Kryetare Nderi e delegacionit të SHBA-së, dhe rëndësinë e Deklaratës së Pekinit.

Duke theksuar urgjencën për zbatim, ajo shtoi: “Meqenëse janë zbatuar ndryshimet e paraqitura në Platformën për Veprim, ajo që është bërë e qartë është thjesht përqafimi i konceptit të të drejtave të grave, ndërsa nuk është bërë ndërhyrje e rishikimit të atyre të drejtave në ligje dhe kushtetuta, dhe kjo nuk është e njëjtë me arritjen e barazisë së plotë. Të drejtat janë të rëndësishme, por ato nuk janë asgjë pa fuqinë për t'i kërkuar ato. ”

Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara më 1 Tetor do të mbaj një Takim të Nivelit të Lartë të ndjekur nga udhëheqës globalë mbi "Përshpejtimin e Realizimit të Barazisë Gjinore dhe Fuqizimit të të gjitha Grave dhe Vajzave” dhe do të jetë një mundësi kryesore për të nxjerrë në pah rëndësinë e Deklaratës së Pekinit.

Ngjarja do të tregojë se si ndërtimi i shoqërive të barabarta dhe gjithëpërfshirëse është më urgjent se kurrë, pasi pandemia COVID-19 po eliminon sigurimin e të ardhurave jetësore.”

Kalendari

Ngjarjet e datës 8 gusht 2023

 - Partia Demokratike e Kosovës, mban konferencë për media. (Selia Qendrore e PDK-së, ora 11:00)

 

 - Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizon shfaqjen e filmave “I Pabesi” dhe “Heshtja Vret”. (Kino “Armata”, ora 20:00)